Godard'dan Görüntünün Kitabı

Bize iyi ki Başka Sinema var dedirten bir film işte. Jean-Luc Godard'ın Le Livre d' Image (Görüntünün Kitabı) adlı filmi kolay kolay vizyona girebilecek filmlerden değildi ama ne güzel ki girdi. 90 yaşına merdiven dayamış yönetmen yine bildik uzlaşmaz tavrından taviz vermeyen bir film gerçekleştirmiş. Bir önceki filminde 3D teknolojisini kullanan ve sadece gençlere özel olmadığını farklı tonda haykıran yönetmen bugün de o deneysel yönünü sergilemekten çekinmiyor. Öncelikle, nasıl da has bir sinefil olduğunu bize gösteriyor ve arşivin tozlu raflarından metinler, tablolar, müziklerin yanı sıra çok farklı türde ve sayıda filmden parçaları da bizlerle buluşturuyor. Bunların arasında L'Atalante, Orfe'nin Vasiyeti, Johnny Guitar, Sonsuz Sokaklar (La Strada), Vertigo, Salo, Timbuktu (ki yakın dönem bir Afrika filmidir) benim farkedebildiklerimden bazıları... Görüntülerin rengiyle, hızıyla, sesle haşarı bir çocuk edasında oynayan Godard alışıldık film deneyimimizi yine alt üst ediyor. Öyle ki, adeta Xavier Dolan gibi yaratıcı gençlerin yaratmak isteyeceği sahnelerle dolu bir kolaj film ile karşı karşıyayız... 

Görüntünün Kitabı'nı herhalde başka bir yönetmen çekseydi Godaryen olarak adlandırabilirdik. Nitekim Nuri Bilge Ceylan'ın Ahlat Ağacı'ndaki yapıbozumcu üslubu Godaryen olarak adlandırmıştım. Buradaysa doğrudan bu üslubun isim babası bir kez daha karşımıza çıkıyor. Bir elin parmaklarından aldığı ilhamla beş bölüme ayırdığı filminin ikinci yarısında oryantalist Batı'ya sıkı bir eleştiri getiriyor ve Doğu kültürünü yüceltiyor. Yönetmen öylesine incelikli bir yaklaşım sergiliyor ki, bir noktada Arapça konuşulan kısmın altyazısı olmadığı için söylenenleri anlayamıyoruz ve yönetmen bir sahne sonra kitabı kapatıp onlar yazıya dökülmedi ki diyerek bizi uyarıyor, o yüzden orada neler olup bittiğini bilmiyoruz diyor. Kurgusunu ve seslendirmesini kendi gerçekleştiren yönetmen bir önceki filmi Dile Veda'nın adını da veren bir savı tekrarlıyor, sözcükler bir dil değildir, şayet ortak dili yakalayabilseydik dünya tüm zorbalığıyla karşımızda duruyor insanlığın elinden de bir şey gelmiyor olmazdı.

Yıldız: * * *